Tüp bebek tedavisi, çocuk sahibi olmak istediği halde doğal yollarla hamilelik elde edilemeyen durumlarda uygulanır. Genellikle 1 yıldan fazla bir süre korunmasız cinsel ilişkiye rağmen hamilelik gerçekleşmiyorsa tüp bebek tedavisine başvurulur. Klasik tüp bebek tedavisi, tıbbi literatürde in vitro fertilizasyon (IVF) olarak geçer. Bu tedavide kadının üreme hücresi olan yumurta ile erkekten spermler alındıktan sonra laboratuvar ortamında birleştirilir. Bu yazımızda tüp bebek tedavisi nedir sorusunun yanıtını ve bilinmesi gereken detaylı bilgileri bulabilirsiniz.
Çocuk sahibi olamayanlar için uygulanan tedavi yöntemlerinin başında tüp bebek tedavisi gelir. Kadın ve erkeklerde ileri yaş, enfeksiyon ve rahim tüplerdeki tıkanıklıklar gibi durumlar hamileliğe engel teşkil edebilir. Erkeklerin sperm kalitesinin düşüklüğü hamile kalmada başarı şansının düşük olmasına yol açar. Bu tedavi, erkek ve kadından alınan üreme hücrelerinin laboratuvar ortamında döllenip yeniden kadının rahmine yerleştirilmesini kapsar.
Kadından yumurta toplama işlemi gebelik şansını artıracak şekilde yapılmalıdır. Döllenmiş yumurtanın anne rahmine yerleştirilmesi tüp bebek tedavisinde başarı oranını etkiler. Bu işlemde embriyo adı verilen dölleniş yumurtanın gelişimi yakından takip edilir. Tüp bebek ivf tedavisi, gebeliğin doğal yollarla olmuş gibi gerçekleşmesine uygun ortam sunar. Tedavi sonrasında düzenli cinsel ilişkiyi destekleyecek bazı uygulamalar gerçekleştirilebilir.
Tüp bebek tedavisi nasıl olur sorusunun yanıtını arayanlar bu işlemler için uygun olup olmadığını merak edebilir. Bu tedavi, korunmadan düzenli cinsel ilişkiye girmesine rağmen son 1 yılda gebelik elde edemeyen çiftler için uygundur. Kısırlık tedavisi ve yardımcı üreme teknikleri sayesinde anne ve baba olmak isteyen kişiler çocuk sahibi olabilir. Gebe kalmak isteyen kadınlar 30 yaşından büyükse ve 6 aydır menstrual kanaması olmadıysa tüp bebek tedavisi olabilir.
Ayrıca bazı durumlarda menstrual periyotlar düzensiz ve ağrılı geçiyorsa tüp bebek tedavisine uygundur. Buna ek olarak pelvik ağrı, endometrioz veya tekrarlayan düşük durumlarında bu tedaviye başvurulabilir. Erkeklerde ise düşük sperm sayımı, testis ve prostat hastalıkları geçmişi olduğunda uygun adaydır. Sperm sayısı yeterli kalitede olmadığında ve cinsel problemler yaşanıyorsa tüp bebek tedavisi ile çocuk sahibi olunabilir.
Tüp bebek tedavisi nasıl yapılır sorusu çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin araştırdığı bir konudur. Günümüzde en çok uygulanan kısırlık tedavilerinin başında bu uygulama gelir. Kısırlık pek çok farklı faktörden dolayı gerçekleşebilir. Tüp bebek tedavisi aşamaları sayesinde bu sürecin sonunda anne ve baba olma imkanı gerçekleşir. Embriyo transferi içeren tüp bebek tedavisi şu şekilde yapılır:
Tüp bebek transferi sonrasında anne adayının merkezde 30 dakika istirahat etmesi yeterlidir. Embriyo transfer işlemi yapıldıktan sonra 45 dakika dinlenip günlük aktivitelere geri dönüş yapılabilir. Tüp bebek tedavisi fiyatları, merkeze ve uzman doktorun seçeceği yöntemlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Tüp bebek tedavisinde anne adaylarına göbekten yumurta büyütme iğneleri vurulur. Bu iğneler yaklaşık 10 gün boyunca düzenli olarak vurulduktan sonra yumurta toplama işlemlerine başlanır.
Yardımcı üreme yöntemleri sonuçsuz kaldığında tüp bebek tedavisine geçiş yapılabilir. Bu tedavinin doğal gebelikten farkı, döllenme sürecinin laboratuvar ortamında gerçekleştirilmesidir. Çocuk sahibi olmak isteyen kadın ve erkeklere yapılan testlere göre hamilelik oranı önceden hesaplanabilir. Tüp bebek merkezlerine başvuran anne ve baba adayları, 1 yıldır hamilelik elde edemediyse tedaviye başlanır.
Uzman doktorlar bu tedavinin planlamasında bazı kriterleri göz önünde bulundurur. Tüp bebek tedavisi adetin kaçıncı günü başlar sorusu bu süreçte son derece önemlidir. Tedavi genellikle adetin 2. veya 3. günü başlar. Tüp bebek tedavisi yaklaşık 16 – 17 gün sonra biter. Bu aşamada embriyo transferi yapıldıktan sonra 12 gün beklenir ve kanda gebelik testine bakılarak sonuç alınır. Bol sıvı tüketimi rahim kasılmalarını azalttığı için tüp bebek tedavilerinde sık sık tavsiye edilen bir konudur.
Çocuk sahibi olma konusunda sorun yaşayan çiftler, tüp bebek tedavisinden başarılı sonuç alabilir. Tedaviye başlanırken anne adayına bazı ilaçların verilmesi gerekebilir. Bu süreçte tüp bebek tedavisi kaç gün sürer sorusu anne ve babanın mevcut sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Yumurtalıkların uyarılmasından sonra yumurta toplama işlemine geçilir. Anne adayından yumurta alımı sırasında ultrason vajinal prob kullanılır. Bu cihazlar tüp bebek kök hücre tedavisi uygulamalarında da kullanılır. Anne adayından alınan yumurtalar, emme cihazına bağlı iğne ile yerinden çıkarılır.
Tüp bebek iğne tedavisi kaç gün sürer sorusunun yanıtı kadının üreme potansiyeline bağlı olarak değişir. Yumurtalıkların uyarılması işlemi herkeste farklı olabilmesine rağmen ortalama 10-12 gün sürer. Fazla yumurta toplandığı gün erkekten de sperm hücresi alınır. Sperm ve yumurtalar bir petri kabında karıştırılıp kültür ortamında döllenmesi beklenir. Sperm hücresinin kalitesi veya sayısında bir sorun varsa, önceki IVF süreçlerinden farklı yöntemler uygulanır.
Döllenme olduktan sonra embriyo gelişimi takip edilir ve belirli saat sonra ana rahmine embriyo transferi yapılır. Transfer günleri yumurta sayısına ve embriyo kalitesine göre değişiklik gösterebilir. Tüp bebek tedavisinin temelini oluşturan bu kararları uzman doktor ve tüp bebek merkezi uzmanları belirler. Transfer sonrasında yarım saatlik dinlenme yeterlidir. Taburcu edilen anne adayı evde dinlenerek günlük yaşamına geri dönüş yapabilir.
Tüp bebek tedavisi sırasında soğuk algınlığı gibi sorunlar yaşanması durumunda uzman doktorun vereceği ilaçlar kullanılmalıdır. Tedavi yöntemi ve süreç, anne ve baba adayına yapılan ilk muayeneden sonra belli olur. Bu tedaviyle çocuk sahibi olmak isteyen çiftler, Op. Dr. Nurettin Türktekin’in tüp bebek merkezinden destek alabilir. Tüp bebek tedavisi ne kadar diye merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarını merkezimizde bulabilirsiniz.
Yumurtalık kistleri, yumurtalığın içinde görülen içi sıvı ile dolu kese veya keseciklerdir. Normalde her adet döneminde overler içinde yumurta hücresini taşıyan ve boyutları 3 cm'ye ulaşabilen folikül adı verilen kist oluşur. Sonra bu kist çatlar ve yumurta açığa çıkar. Gençlerde yumurtlama sorunu olan kızlarda çatlayamayan normal ya da fizyolojik folikül kistleri her ay büyüyerek 5-10 cm ye ulaşabildikleri gibi polikistik over diye adlandırdığımız küçük 0.5-1 cm boyutlarında dizi halinde çok sayıda görülebiliyor. Bu fonksiyonel olan kistlerin dışında iyi veya kötü huylu yumurtalık kistleri de her yaş grubunda görülebilmektedir.
En sık görülen fonksiyonel yumurtalık kistleri dışında kistler iyi veya kötü huylu tümöral kistler şeklinde olabilirler. Ayrıca enfeksiyon sonucunda apse şeklini almış kistler görülebilir ki bu duruma genellikle ağrı ve yüksek ateş eşlik eder.
Tekrarlayan IVF başarısızlığına sebepler arasında embriyo kaynaklı, uterus kaynaklı veya bağışıklık sistemi kaynaklı sorunlar görülebilir. Tüp bebek tedavi sürecinde başarısızlık yaratan durumlardan bazıları şunlardır: Translokasyonlar, mozaisizm, İnversiyonlar ve delesyonlar. En sık görülen kromozomal anormallikler arasında çiftlerde herhangi bir sorun yokken embriyo kalitesi düşük olmasıdır. Çocuk sahibi olmakta zorlanan anne ve babada genetik inceleme önerilir.
Rahim içindeki yapısal bozukluklar, bebeğin tutunmasına engel olabilir. Ayrıca polip ve miyom gibi iyi huylu tümörler, başarısızlık yaratabilir. Embriyonun tutunmasına engel olan durumun saptanması için kapsamlı bir tetkik yapılması önerilir. İn vitro fertilizasyon gibi teknikler ile embriyonun rahme tutunması kolaylaştırılabilir.
Tüp bebek tedavisi sadece tek seferle sınırlı kalan bir tedavi değildir. İlk uygulamada başarısızlık yaşanırsa tüp bebek 2 deneme başarı oranı artıracak yöntemler uygulanır. Bundan sonraki yeni denemeler ile hamilelik görülme ihtimali artar. Tedavinin kaç sefer yapılacağı ile ilgili bir sınırlama bulunmaz.
