Blastokist transferi, uygun laboratuvar ortamında embriyonun oluşturulması ve rahme transfer edilmesi işlemidir. Günümüzde tüp bebek tedavisinde önemli bir yere sahip olan üreme tedavileri arasında yer almaktadır. Daha kaliteli embriyonun nakline imkan tanıması sayesinde bu yönteme sık başvurularak çiftlerin bebek sahibi olması desteklenmektedir.
Çoğul gebelik riskini azaltması gibi pek çok avantajının olması da tedavinin en büyük avantajları arasında görülmektedir. Blastokist tutunma oranı yüksek olması da bu tedaviler ile çiftlerin çocuk sahibi olma sürecine önemli bir katkı sağlanmaktadır.
Belirli bir süre laboratuvar ortamında takip edilen embriyonun sağlıklı bir gebelik için anne adayına naklini içerek blastokist transferinde amaç kaliteli ve başarılı bir gebeliğin sağlanmasıdır. Dış ortamda oluşturulan embriyonunu rahme aktarılması ile süreç sonuçlanmaktadır. Riskleri düşük ve tedavi başarısı yüksek bir uygulama olması da bu tedaviye olan ilginin artmasında önemli bir etken olmuştur.
Blastokist transferi, tüp bebek tedavisinde (IVF) tedavisi sırasında döllenen yumurtanın rahme naklini içeren bir üreme tedavisidir. Transfer aşamasının başarılı şekilde gerçeklemesi için uygun laboratuvar ortamında embriyonun gözlemlenmesi ve oluşturulması gerekecektir. Blastokist implantasyonu uygulamasında hastaların uygunluğu son derece önemlidir.
Blastokist terimi, embriyonun gelişiminin belirli bir aşamasını ifade eden tıbbi bir tanımlamadır. Tüp bebek tedavisi sırasında embriyoların bir evresini temsil etmektedir. Embriyolar, döllenen yumurtaların ilk aşamasından geçerek bu aşamaya ulaşmaktadır. Blastokist genelde ilk 5 – 7 günlük sürelerde oluşur ve nakil de bu süreler sonrasında gerçekleştirilmektedir. Blastokist transferi yöntemlerinde başarı oranı da oldukça yüksektir.
İçinde sıvı toplanan bu hücreler kümesi genelde blastokist olarak tanımlanır. Daha sonra rahim yani uterus iç tabakasına olan endometriyuma gömülmektedir. Yapılan bu işlem implantasyon olarak ifade edilir. Genelde 5 güne kadar bu gelişim sağlanarak transfer işlemleri gerçekleştirilmektedir. Blastokist evresine ulaşan embriyonun başarılı şekilde aktarımı sağlanır.
Blastokist transferi sonrası başarılı sonuçlar almak için hastaların uygunluğu son derece önemlidir. Üreme tedavilerinde hastalara uygun yöntemler belirlenmezse tedavi başarısı da düşük olacaktır. Bu tür riskler yaşamamak için uzman ve klinik tercihleri önemli faktördür. 5 gün embriyosu genelde blastokist transferi için uygun olarak görülmektedir. Ancak transfer aşamasına geçilmeden önce mutlaka hastaların uygunluğuna bakılması gerekiyor.
Blastokist embriyo ile hamile kalanlar için uygunluklarına bakıldığında tedavisinin şu kişiler için uygun olduğu görülmektedir:
Tüp bebek tedavi sürecinde her hasta için özel tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Hastaların uygunluğu bu açıdan önemli bir faktördür. Tedavi başarısı için planlama sürecinden itibaren her aşama uzman tarafından takip edilmelidir. Blastokist kaliteleri üzerinde etkili olacak unsurların her biri detaylıca incelenmelidir.
Blastokist transferinde tedavi süreci farklı şekilde işleyebilmektedir. Tüp bebekte 5 gün embriyo transferi genelde yaygın olarak uygulanan yöntem olarak tanımlanır. Çünkü 5 gün embriyosu tutma şansı diğerlerine göre çok daha yüksek görülmektedir. Blastokist transferinin başarılı şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak için tüm uygun koşulların oluşması gerekiyor.
Yumurta ve spermin birleşmesinin ardından zigot oluşmaktadır. Zigot daha sonra bölünerek çoğalır ve 2’li, 4’lü ve 8’li hücre kitlesi oluşturur. Blastokist ise sperm ile yumurtanın birleşmesi sonrasında embriyo haline geldikten sonraki 5. güne ulaşmış hali olarak tanımlanmaktadır. Kısaca blastokist transferi şu tür aşamalar takip edilerek yapılmaktadır:
Blastokist transferi sonrasında süreç takibinin uzmanlar tarafından yapılması önemlidir. 6 gün embriyosu ya da 5 gün embriyosunun transferi için karar yine uzmanlar tarafından verilmektedir. Tedavinin başarılı olması için tüp bebek tedavisinde hazırlık aşaması, planlama ve süreç takibi oldukça önemli konulardır.
Hastalara kaliteli blastokist transferi tedavisi uygulandıktan sonra iyileşme süreci kısa sürede başlayacaktır. Genelde diğer cerrahi işlemlere nazaran iyileşme daha kısa sürede ve hafiftir. Kişiden kişiye iyileşme süreci farklılık gösterebilir. Çoğu zaman 5 gün embriyo kalitesi daha yüksek olduğu için bu zamandan sonra işlem yapılmakta ve iyileşme süreci de bundan sonra takip edilmektedir.
İlk olarak iyileşme sürecinde transfer sonrasında dinlenme ilk sırada yer almaktadır. Bir süre doktor önerisine göre hastaların dinlenmesi gerekecektir. İşlem sonrasında hafif ağrı ve kramp hissi normal kabul edilmektedir. Hafif ve kısa süreli belirtiler olsa da geçmeyen ve şiddetlenen ağrılar için mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir.
Transfer sonrasında başarılı bir tedavi için hastaların bazı alışkanlıklarında da değişikliğe gitmesi istenmektedir. Ağız egzersizlerden kaçınmak ve dengeli beslenmek önemlidir. Birkaç hafta boyunca transfer sonrasında beklenmesi gerekiyor. Kan ve idrar testleri ile gebelik teşhisi konulması için tutunma süreci iyi takip edilmelidir. Blastokist transferi gebelik hesaplaması yapılarak bu kapsamda doğru bir süreç takibi yapılması gerekmektedir.
Normal yollardan çocuk sahibi olmayan çiftler için blastokist transferi tedavisi oldukça avantajlı ve başarılı bir yöntem olarak görülmektedir. Blastokist transferinin avantajları arasında özellikle genelde tüp bebek tedavilerinde görülen çoğul gebeliğin önlenmesi de ön planda yer almaktadır.
Genel çerçevede blastokist transferinin avantajları şunlardır:
Daha iyi bir embriyo kalitesi, yüksek başarı oranı, tek embriyo imkanı, daha doğal bir yaklaşım ve tekrarlayan düşüklerin azaltılması gibi avantajları sayesinde blastokist transferi yaygın bir tedavi yöntemi olmuştur. Klinik olanakları ve tedavi başarısı ile Op. Dr. Nurettin Türktekin blastokist transferi tedavilerinde yüksek başarı oranlarıyla süreci çocuk sahibi olmak isteyenler için kolaylaştırmaktadır.
Yumurtalık kistleri, yumurtalığın içinde görülen içi sıvı ile dolu kese veya keseciklerdir. Normalde her adet döneminde overler içinde yumurta hücresini taşıyan ve boyutları 3 cm'ye ulaşabilen folikül adı verilen kist oluşur. Sonra bu kist çatlar ve yumurta açığa çıkar. Gençlerde yumurtlama sorunu olan kızlarda çatlayamayan normal ya da fizyolojik folikül kistleri her ay büyüyerek 5-10 cm ye ulaşabildikleri gibi polikistik over diye adlandırdığımız küçük 0.5-1 cm boyutlarında dizi halinde çok sayıda görülebiliyor. Bu fonksiyonel olan kistlerin dışında iyi veya kötü huylu yumurtalık kistleri de her yaş grubunda görülebilmektedir.
En sık görülen fonksiyonel yumurtalık kistleri dışında kistler iyi veya kötü huylu tümöral kistler şeklinde olabilirler. Ayrıca enfeksiyon sonucunda apse şeklini almış kistler görülebilir ki bu duruma genellikle ağrı ve yüksek ateş eşlik eder.
Blastokist transferi sonrasında tutunma genelde 48 saat içinde görülmektedir. Özellikle 5. gün embriyosunun transfer edilmesi halinde kısa süre içinde tutunma gerçekleştiği görülmektedir. Genelde işlem sonrasında 1 ila 2 gün içinde rahme tutunma gerçekleşmektedir.
Blastokist genelde 100 ila 200 hücreden oluşmaktadır. Bu aşmaya ulaşan bir embriyo, döllenmiş yumurta hücresinin bölünmesi ve gelişmesi sonucu bu sayıya ulaştığı görülmektedir. Genelde trophoblast ve ınner cell mass olarak iki ana hücre tabakasına sahiptir.
Blastokist embriyo, uterus yani rahimin iç tabakasına olan endometriyuma gömülmektedir. Bu gömülme blastokist implantasyonu yani yerleştirme işlemi olarak tanımlanır.