Tiroid, boyun bölgesinde yer alan ve vücutta önemli bir rol oynayan bir bezdir. Bu bezin ana görevi, tiroid hormonlarını üretmek ve salgılamaktır.
Bunlar, vücudun metabolizmasını düzenlemek, enerji üretimini kontrol etmek, hücre büyümesini ve gelişimini yönetmek gibi birçok temel fonksiyona katkıda bulunurlar. Toplum genelinde yaygın bir hastalık olup, "Tiroid hastası olup hamile kalan var mı?" gibi soruların sıklıkla yanıtı aranmaktadır.
Bu bezin fonksiyonları, üreme sistemine doğrudan etki edebilir. Ayrıca buradaki hormonlar, vücudun metabolizmasını düzenleyerek birçok fizyolojik süreci kontrol eder. Yaşanan bir dengesizlik, cinsel sağlığı olumsuz etkileyebilir. Fazla veya az salgılanması, çeşitli hastalıklara neden olabilir. İlgili bezin aşırı aktif çalıştığı duruma "hipertiroidizm" denir ve metabolizmanın hızlanmasına, çarpıntıya, kilo kaybına ve diğer semptomlara da yol açabilir. Aksine, tiroid bezinin yetersiz çalıştığı duruma "hipotiroidizm" denir ve metabolizmanın yavaşlamasına, yorgunluğa, kilo artışına ve zihinsel bulanıklığa yol açar.
Kadınlarda, tiroid hormonları menstrüel döngüyü düzenlemede önemli rol oynar. Bu bezin fonksiyonlarının bozulması, adet döngüsünün düzensizleşmesine ve hatta amenore (adet kesilmesi) gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca, ilgili hastalıklar hamilelik sırasında da önemli bir rol oynar. Gebelikte bu hormonların düzgün çalışması, fetüsün nörolojik gelişimi ve genel sağlığı için kritiktir. Burada görülen dengesizlik, erken doğum, düşük doğum ağırlığı ve bebekte zeka geriliği gibi komplikasyonlara da neden olabilir. "Tiroid hamile kalmayı engeller mi?" endişesi yersiz değildir ve bu bezin fonksiyonlarının kısırlık üzerinde önemi vardır.
Erkeklerde görülen tiroid fonksiyonları da eğer düzensizse, üreme sağlığını etkileyebilir ve kısırlık nedeni olabilir. Buradaki sorunlar sperm üretimini ve kalitesini etkileyebilir. Hormonların düzgün çalışmaması, sperm sayısında azalmaya veya sperm morfolojisinde bozulmaya neden olabilir. Risk altındaki kişiler, üreme sağlığını korumak ve gelecekte olası komplikasyonları önlemek için düzenli olarak bir uzmanla iletişimde olmalı ve gerekirse tedavi planlamalıdır. Ayrıca, çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin de tiroid seviyelerini göz önünde bulundurmaları önemlidir çünkü bu, sağlıklı bir gebelik ve bebek gelişimi için gereklidir. "Tiroid hastaları hamile kalmak için ne yapmalı?" konusunun da mutlaka bir doktorla konuşulması gereklidir.
Tiroide bağlı görülen önemli rahatsızlıklar vardır. Hipertiroidizm, tiroid bezinin aşırı aktif çalıştığı durumdur. Bu durumda ilgili hormonlar (T3 ve T4) fazla miktarda salgılanır. Bu sorunun nedenleri arasında Graves hastalığı, tiroid nodülleri, tiroidit gibi durumlar da yer alır. Semptomları arasında hızlı kalp atışı, aşırı terleme, huzursuzluk, kilo kaybı, titreme ve gözlerde şişlik sayılabilir.
Nodüller, tiroid bezinde oluşan küçük kitlelerdir. Genellikle iyi huylu olsalar da bazı vakalarda nadiren de olsa kanserle ilişkilenebilirler. Büyük formda olanları veya hızla büyüyenleri, çevre dokulara baskı yaparak hastada solunum veya yutma sorunlarına yol açabilir. Kanser de ilişkili hastalıkların bir diğeridir. Kötü huylu hücrelerin kontrolsüzce büyümesi sonucu oluşur. En yaygın tiroid kanseri türü "papiller tiroid kanseri"dir. Diğer çeşitleri arasında foliküler kanser, anaplastik kanser ve medüller kanser bulunur. Ancak erken teşhis ve doğru tedavi birçok vakada başarıyla sonuçlanmaktadır.
Bunun yanında, bozukluklardan bir diğeri olan Graves hastalığı otoimmün bir hastalıktır ve hipertiroidizme yol açar. Vücut, bezi uyararak aşırı hormon üretimine neden olur. Bu rahatsızlığa özgü semptomlar arasında gözlerde şişlik, göz yuvalarının dışarı doğru çıkması (proptozis) ve deride döküntüler bulunur. Son olarak doğum sonrası dönemde burada postpartum adı verilen geçici bir iltihaplanma ve hormon dalgalanması meydana gelir. İlk hipertiroidizm dönemi genellikle hipotiroidizme dönüşür. Bu bilgiler ışığında, “Tiroid ameliyatı olanlar hamile kalabilir mi?” sorusu akla gelebilir, cevabı evettir. Düzenli kontroller gerçekleştirildiğinde, kanseri atlatan kişiler sorunsuz bir hamilelik geçirebilir.
Kısırlık tedavisi gören kadınlar arasında tiroid hormonları düzeylerini kontrol etmek önemlidir. İyi dengelendiklerinde, yumurtlama ve gebeliğin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi olasıdır. Aynı zamanda in vitro fertilizasyon (IVF) yani tüp bebek gibi yöntemler tercih edildiğinde, bu bezin fonksiyonlarının optimal seviyede olması önemlidir. Tiroid tedavisinden sonra hamile kalanlar pek çok kişiye umut olmaktadır.
Diğer bir senaryoda, hormon dengesizlikleri tespit edildiğinde, doktorlar genellikle uygun ilaçlar reçete eder. Hipotiroidizm durumunda, sentetik hormonlar (levotiroksin gibi) kullanılarak seviye dengelenir. Bunlar düzenli olarak kullanıldığında, adet döngüsünün normale dönmesi ve yumurtlamanın gerçekleşmesi mümkün olabilir. Ayrıca, burada kurulan denge hamilelik sürecinde de önemlidir. Gebelik sırasında tiroid hormonları, bebeklerin nörolojik gelişimi ve genel sağlığı için kritik rol oynar. Kişinin hormonların düzgün çalışması, başarılı bir hamilelik dönemi geçirmesini sağlar.
Tiroid yüzünden hamile kalamayanlar azınlıktadır. Yine de olası bir şüphede hemen uzman bir hekimden randevu alınması önemlidir. Anne baba adayı durumundaki erkeklerin ve kadınların belirli bir süre takip edilmeleri faydalıdır. Op. Dr. Nurettin Türktekin, hastalarıyla sıcak bir ilişki kuruyor ve hiçbir soruyu yanıtsız bırakmıyor. Prosedürler hakkında detaylı bilgi almak için lütfen iletişim bilgilerimizden bize ulaşın.
Yumurtalık kistleri, yumurtalığın içinde görülen içi sıvı ile dolu kese veya keseciklerdir. Normalde her adet döneminde overler içinde yumurta hücresini taşıyan ve boyutları 3 cm'ye ulaşabilen folikül adı verilen kist oluşur. Sonra bu kist çatlar ve yumurta açığa çıkar. Gençlerde yumurtlama sorunu olan kızlarda çatlayamayan normal ya da fizyolojik folikül kistleri her ay büyüyerek 5-10 cm ye ulaşabildikleri gibi polikistik over diye adlandırdığımız küçük 0.5-1 cm boyutlarında dizi halinde çok sayıda görülebiliyor. Bu fonksiyonel olan kistlerin dışında iyi veya kötü huylu yumurtalık kistleri de her yaş grubunda görülebilmektedir.
En sık görülen fonksiyonel yumurtalık kistleri dışında kistler iyi veya kötü huylu tümöral kistler şeklinde olabilirler. Ayrıca enfeksiyon sonucunda apse şeklini almış kistler görülebilir ki bu duruma genellikle ağrı ve yüksek ateş eşlik eder.
Tiroid hastalığı olan bir kadın hamile kalabilir. Ancak hormonların dengesizliği hamileliği etkileyebilir. Bu nedenle hamilelik planlıyorsanız, değerlerinizi kontrol ettirerek ve gerektiğinde doktorunuzun önerdiği tedavileri uygulayarak sağlıklı bir gebelik süreci sağlayabilirsiniz.
Evet, kullanılabilir. Genellikle, levotiroksin gibi tiroid ilaçları hamilelik sırasında güvenli olarak kabul edilir. Ayrıca tiroid fonksiyonlarını düzenlemek, bebek için önemlidir. Ancak hamilelik planlıyorsanız veya hamile olduğunuzu öğrenirseniz, doktorunuza danışarak ilaçlarınızı doğru şekilde kullanmalısınız.
Tiroid testleri kan tahlili ile yapılır. Tiroit bezinin çalışmasını değerlendiren en yaygın testler arasında TSH (tiroid uyarıcı hormon), T3 (triiodotironin) ve T4 (tiroksin) ölçümleri bulunur. Bu testler tiroid fonksiyonunu değerlendirmeye yardımcı olur.
