İmmünolojik Faktörler: Doğal Katil Hücreler

Doğal katil hücreler (NK), doğal öldürücü hücre olarak da bilinirler ve vücutta bir tür lenfosit hücresi olarak görev yaparlar.

Kişinin kemik iliğinde üretilirler. Kan dolaşımına katılmadan önce dalak gibi farklı yerlerde de bulunurlar. Vücuttaki doğal bağışıklığın bir parçasıdırlar ve uyarılmaya ihtiyaç duymaksızın harekete geçebilirler. Çalışma prensipleri doğrudan imha şeklinde değildir. Virüslerin ele geçirdiği hücrelere, kanser hücrelerine saldırırlar.

İnsanların yaşamları boyunca önemli bir yer tutan doğal katil hücreler, hamilelik üzerinde de önemli bir etkiye sahiptir. Kısırlık nedir sorularının yanında kadınların karşısında çıkan bir konudur. Eğer gebelik düşünen bir kişide NK hücre fazlaysa bu olumsuz bir durumu işaret eder, bebeğin rahme tutunmasını güçleştirir. Çünkü anne olmak isteyen bireyin rahminin içindeki hücrelerin çoğunluğu bu hücrelerdir. Düşük yapmış, üreme sorunu olan veya tüp bebek tedavisinde başarısız olmuş kadınlarda bu hücrelerle ilgili bir sorun olma ihtimali oldukça yüksektir.

Doğal Katil Hücreler Nasıl Tespit Edilir?

Doğal Katil hücrelerinin varlığını ve aktivitesini tespit etmek için çeşitli yöntemler kullanılır. Kısırlık nasıl anlaşılır diye merak eden hastaların araştırmaları, bu hücrelerin hamilelik ile olan ilişkisine çıkabilir. Bu lenfositlerin tespitinde Th1 ve Th2 göstergeleri veya CD56 testi kullanılabilmektedir.

CD56, hücre yüzeyinde bulunan bir antijen veya protein molekülünün adıdır. Bu antijen, doğal katil (NK) hücreleri, nöronlar ve bazı lenfosit alt tipleri gibi çeşitli hücre tiplerinin yüzeyinde bulunur. Hücre tiplerini ayırt etmek ve tanımlamak için kullanılan bir işaretleyicidir. Doğal katil hücreleri özellikle CD56 molekülünü taşırlar ve bu özellikleriyle diğer hücre tiplerinden ayrılırlar.

Öte yandan Th1 ve Th2, T lenfositlerinin farklı alt tiplerini ifade eder. Bunlar aynı zamanda bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde önemli bir rol oynayan beyaz kan hücreleridir. Bir insanın vücudunda sayıları yaklaşık 2 trilyon kadardır. Kütle olarak beyin veya karaciğerle aşağı yukarı aynıdır.

Doğal Katil Hücrelerden Kaynaklanan Sorun Nasıl Tedavi Edilir?

Hamilelik öncesinde veya sırasında NK hücreleri ile ilgili sorunlar, özellikle tekrarlayan düşük riski veya üst üste yaşanmış hamilelik kaybı gibi durumlarda ortaya çıkabilir. Bu gibi vakalarda tedavi yaklaşımları kesinlikle kişiselleştirilmiş olmalı ve uzman tarafından titizlikle planlanmalıdır. Tedavi seçenekleri arasında yer alan İntravenöz İntralipid infüzyonu, doğal katil hücrelerin aşırı aktivitesini düzenlemeye yönelik bir yaklaşım olarak kullanılmaktadır. İntralipid, yağ içeren bir infüzyon çözeltisidir. Genellikle beslenme desteği veya diğer tıbbi amaçlar için kullanılır. Aynı zamanda NK'ların aktivitesini düzenlemeye yardımcı olduğuna inanılan bazı etkileri nedeniyle tekrarlayan hamilelik kaybı yaşayan kadınlarda tedavi olarak önerilmiştir.

Aşırı aktif NK hücreleri, plasenta ve fetüs üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir, bu da hasta için ciddi bir soruna yol açabilir. İntralipid infüzyonu, bağışıklık sisteminin dengesini değiştirerek bu aşırı aktiviteyi düzenlemeye çalışır. Alanında yetkin bir sağlık profesyoneli tarafından bir damar yolu aracılığıyla verilir. Uygulama süresi ve dozu doktorun önerilerine göre belirlenir. Genellikle infüzyon birkaç saat sürer. Tedavi sıklığı ve süresi de kişiye özgü olarak değişkenlik gösterir. Öte yandan steroidler de bağışıklık sistemi üzerinde baskılayıcı etkileri nedeniyle, aşırı aktif katil hücreleri düzenlemek için kullanılabilir. Bu tedavi yaklaşımı, NK'ların plasenta ve fetüs üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmayı hedefler.

Tüp Bebek Tedavisi ve Bağışıklık Sistemi İlişkisi

Tüp bebek tedavisi (in vitro fertilizasyon - IVF), kısırlık (interfilite) sorunu yaşayan çiftlere hamilelik şansı sağlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Bu tedavi süreci, bağışıklık sistemi ile de ilişkilendirilebilir, çünkü bunun gebeliğin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi üzerinde etkisi büyüktür.

Bağışıklık sistemi, vücudu enfeksiyonlara karşı korumakla görevli olan karmaşık bir sistemdir. Ancak, gebelik sırasında bağışıklık sisteminin tepkisi daha karmaşıktır. Anne vücudu, fetüsü yabancı bir madde olarak algılayabilir ve buna karşı reaksiyon gösterebilir. İmplantasyon aşamasında, embriyo rahmin iç yüzeyine tutunurken bağışıklık sistemi tarafından reddedilme riski vardır.

Öte yandan aynı sistem, vücudu enfeksiyonlara karşı korumakla görevli olan karmaşık bir sistemdir. Ancak, gebelik sırasında tepkisi biraz karmaşıktır. Anne vücudu, fetüsü yabancı bir madde olarak algılayabilir ve buna karşı reaksiyon gösterebilir. İmplantasyon aşamasında, embriyo rahmin iç yüzeyine tutunurken kişinin kendi bağışıklık sistemi tarafından reddedilme riski vardır. Bununla beraber tüp bebek tedavisi sırasında, bazı doktorlar bağışıklık sisteminin tepkisini düzenlemek amacıyla hasta için özel tedavi yaklaşımlarını tercih edebilir. Örneğin, immünosüpresif ilaçlar veya kortikosteroidler kullanarak bağışıklık sisteminin aşırı tepkileri kontrol altına alınabilir. Bu, embriyonun rahme tutunma şansını yükseltir.

Unutulmaması gereken, immünolojik faktörler altında incelenen bağışıklık sistemi ve gebelik ilişkisi karmaşık bir konudur ve her bireyin durumu bir diğerinden farklı olabilir. Belirtilerin iyi anlaşılması, tanının doğru konulması, tedavi sürecinin planlanması ve tüm faktörleringöz önünde bulundurulması, başarı şansını büyük ölçüde arttırır. Doktorun rehberliğiyle, özelleştirilmiş bir tedavi planı oluşturmak gereklidir. Türkiye'nin en iyi tüp bebek tedavisini gerçekleştiren Op. Dr. Nurettin Türktekin, kısırlık sorunu yaşayan tüm kişileri kliniğine bekliyor. İletişim bilgilerimizden bize ulaşabilirsiniz.