Aşılama tedavisi, erketen alınan spermin ince plastik bir kanül yardımı ile rahim içine bırakılması işlemi olarak tanımlanmaktadır.
En basit haliyle normal ilişki yöntemi dışında çocuk sahibi olmayı hedefleyen bir tedavi türüdür. Günümüzde bu tedavinin yüksek başarı oranları sayesinde sıklıkla çocuk sahibi olmayan çiftlere uygulandığı görülmektedir Aşılama tedavisinde cinsel ilişki yöntemi ile çocuk sahibi olamayan bireylerin çocuk sahibi olma süreçleri desteklenmektedir.
Genelde kısırlık tanısı konulan çiftlere uygulanan bir tedavi yöntemi olan aşılama, erkekten alınan spermlerin yumurta ile buluşturulmasını içeren bir tedavi olarak öne çıkmaktadır. Söz konusu tedavinin uygulanabilmesi için anne ve baba adaylarının belirli şartları sağlaması ve yapılan tüm testlerden olumlu sonuç almaları gerekmektedir.
Bebek sahibi olmak isteyen çiftler için sık başvurulan bir yöntem olan aşılama, normal cinsel ilişki denemelerinde çocuk sahibi olmayanlara uygun koşullar altında uygulanmaktadır. Literatürde inseminasyon olarak da bilinen bu yöntem ile çiftlerin bebek sahibi olması desteklenmektedir.
Aşılama tedavisi ya da diğer adıyla inseminasyon, tıbbi bir üreme prosedürüdür. Temelde bir erkeğin sperm hücrelerinin bir kadının rahim boynu veya rahim içine doğrudan yerleştirilmesini sağlar. Doğal yollarla bebek sahibi olmayan çiftler için uygulanmaktadır. Çeşitli üreme sorunlarına karşın inseminasyon yöntemine başvurulması gerekebilir.
Halk arasında dölleme ya da tohumlama gibi isimlerle de anılan bu tedavi yöntemi, üremenin başarılı gerçekleştirilmesi için erkek sperminin kadın ürüme sistemine yerleştirilmesini sağlamaktadır. İşlem sırasında ince bir kateter kullanılarak, hazır hale getirilen sperm rahim içine verilmektedir.
Baba adayından alınan spermler rahim içine verilmeden önce sperm hazırlığı önemli bir unsurdur. Normal yapıdaki spermler ölü ve hareketsiz spermlerden ayrılmaktadır. Bu sayada daha fazla hareketli spermlerin rahim içine verilerek gebelik şansının artırılması sağlanır. Tüp bebek tedavisinde aşılama yöntemi ile normal yolla sağlanamayan gebeliğin oluşturulması hedeflenmektedir. Aşılama ya da intrauterin inseminasyon (IUI) yönteminde başarı oranlarının yüksek olması da bu tedaviye başvuranların sayısında önemli bir artış sağlamaktadır.
İnseminayon yöntemi, normal yollarla bebek sahibi olmayan çiftlere uygulanır. Ancak çocuk sahibi olmayan her çift için aşılama tedavisine doğrudan başvurulmaz. Tedavinin uygulanması için çiftlerin tedaviye uygunluklarının belirlenmesi gerekmektedir. Aşılama tedavisinin başarısı da yine çiftlerin bu tedaviye ne kadar uygun olduğuna bağlıdır.
Aşılama tedavisi genel şu tip durumlarda uygulanmaktadır:
Herhangi bir nedene bağlı olarak spermin kadın üreme organına doğal şekilde ulaşamadığı hemen hemen tüm durumlar için aşılama tedavisi uygulanabilmektedir. Bu kapsamda çiftlerin tedaviye uygun olması son derece önemli bir faktördür. Aşılama tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler arasında çiftlerin genel sağlık durumları da önemli konular arasında değerlendirilmektedir.
Aşılama öncesi tedavinin uygulanmasında bir beis bulunmayan çiftler için tedavi süreci planlama ve hazırlık aşamalarının ardından başlar. Temelde bu tedavi süreci; yumurta büyütme, çatlatma ve aşılama uygulaması olmak üzere birkaç aşamadan oluşmaktadır.
Genel çerçevede inseminasyon (aşılama) tedaisinin aşamaları şu şekilde özetlenebilir:
Hazırlık aşamaları tamamlandıktan sonra aşılama uygulaması için öncelikle kadın muayene masasına alınarak vajinaya spekulum takılır. İnce bir kateter yardımı ile rahim ağzından geçtikten sonra rahim içine iletilir. Bu katater içinde erkekten alınan uygun spermler yer almaktadır. Basit birkaç işlem adımı sonrasında tedavi uygulaması tamamlanır. Çoğu zaman genel anestezi uygulamalarına ihtiyaç duyulmadan kolayca gerçekleştirilmektedir. Başarılı bir tedavi için kadın ve erkeğin üreme açısından tüm şartları sağlamaları ve uygun koşulların oluşturulması gerekmektedir.
Aşılama tedavisinin tamamlanmasının ardından iyileşme süreci oldukça hızlı bir şekilde gerçekleşmektedir. Aşılama uygulaması sonrasında genelde 15 – 20 dakika sırtüstü pozisyonda hastalar dinlendirilmektedir. Ardından süreç takibi yapılarak gebeliğin oluşması desteklenir. İnseminasyon diğer pek çok cerrahi işleme göre oldukça kolay, hızlı ve acısız bir yöntemdir. Aşılama yöntemine başvurulmasının ardından iyileşme süreci uzman tarafından takip edilmelidir.
İşlem sonrasında genelde hemen kişiler günlük normal aktivitelerine dönebilmektedir. Uygulama sonrasında olası ağrı ve rahatsızlık durumunda anında müdahale gerçekleştirilir. Kişiler işlem sonrasında cinsel aktivitelerine de devam edebilmektedir. Süreç kapsamında tedaviyi uygulayan uzman tarafından süreç takibi yapılır. Ameliyat öncesi daha doğru ifadeyle basit uygulama öncesinde çiftlerin uygunluğu sonraki süreç için de önemli bir faktördür.
Bekleme, gözlem ve takip süreçleri sonrasında gebeliğin en kısa sürede oluşması hedeflenmektedir. Bu süreç genelde kısa sürede tamamlanır. Gebeliğin tespit edilmesinin ardından normal gebelikte olduğu gibi süreç yine uzmanlar eşliğinde kontrollü şekilde takip edilir. Ardından doğum hazırlıklarına normal şekilde geçilebilir. Erkeğin sperm kalitesi de bu sürecin başarılı olmasında önemli etkenler arasında yer almaktadır.
Aşılama işleminde çiftler için birçok farklı avantaj bulunuyor. Doğal yollarla gebelik oluşmayan çiftler için özellikle kısa sürede sonuç vermesi sayesinde etkili ve basit bir yöntem olarak tanımlanmaktadır. Uygulamanın en büyük avantajını da bu özellikleri oluşturmaktadır.
Aşılama tedavisi ile elde edilen başlıca avantajlar kısaca şunlardır:
İnseminasyon yöntemi genel çerçevede uygulanabilirliği daha kolay bir tedavi yöntemi olarak tanımlanır.
Günümüzde aşılama (inseminasyon) tedavisi, diğer pek çok üreme tedavisine göre daha kolay ve avantajlı bir yöntemdir. Türkiye’de aşılama tedavilerinde yüksek başarı oranlarına sahip Op. Dr. Nurettin Türktekin ile sürecin daha avantajlı ve yüksek başarı oranı ile tamamlanmasını sağlayabilirsiniz.
Yumurtalık kistleri, yumurtalığın içinde görülen içi sıvı ile dolu kese veya keseciklerdir. Normalde her adet döneminde overler içinde yumurta hücresini taşıyan ve boyutları 3 cm'ye ulaşabilen folikül adı verilen kist oluşur. Sonra bu kist çatlar ve yumurta açığa çıkar. Gençlerde yumurtlama sorunu olan kızlarda çatlayamayan normal ya da fizyolojik folikül kistleri her ay büyüyerek 5-10 cm ye ulaşabildikleri gibi polikistik over diye adlandırdığımız küçük 0.5-1 cm boyutlarında dizi halinde çok sayıda görülebiliyor. Bu fonksiyonel olan kistlerin dışında iyi veya kötü huylu yumurtalık kistleri de her yaş grubunda görülebilmektedir.
En sık görülen fonksiyonel yumurtalık kistleri dışında kistler iyi veya kötü huylu tümöral kistler şeklinde olabilirler. Ayrıca enfeksiyon sonucunda apse şeklini almış kistler görülebilir ki bu duruma genellikle ağrı ve yüksek ateş eşlik eder.
Aşılama tedavisinde toplam 1–3 arasında yumurta geliştirilmektedir. Genelde 3’ten fazla yumurta gelişmesi çoğul gebelik riski nedeniyle önerilmez. Alınan spermlerin kalitesi ve yumurta geliştirme süreci tedavi başarısında önemlidir.
Aşılama tedavisinde ameliyat sonrasında ve öncesinde cinsel ilişkide dikkatli olunması gerekiyor. Uygulama öncesinde 3 gün ilişkiye girilmemesi önerilmektedir. Spermlerin toplama işleminde sperm kalitesinin maksimum olması için bir süre cinsel perhiz uygulanması gerekecektir.
Aşılama tedavisinde kullanılan ilaçlar uygulama yapılacak kişilere göre değişiklik gösterebilir. Genelde yumurtlamayan ve düzensiz yumurtlayan kadınlar için hormon ilaç tedaisine başvurulabilir. Klomifen ve letrozol yaygın olsa da ilaç tercihleri ve uygulamalar uzman tercihine göre belirlenmektedir.
