Varikosel Nedir?
Varikosel, skrotum içindeki damarların anormal genişlemesidir; bacaklardaki varis damarlarına benzer. Bu genişlemiş damarlar, testislerden normal kan akışını bozarak skrotal sıcaklığın artmasına ve testis fonksiyonlarının zayıflamasına yol açar.
Bu durum sperm üretimini, kalitesini ve hormonal dengeyi olumsuz etkileyebilir ve erkek infertilitesinin en yaygın tersine çevrilebilir nedenlerinden biri olarak kabul edilir.
Görülme sıklığı:
- Tüm erkeklerin yaklaşık %15’ini etkiler.
- İnfertilite tanısı konmuş erkeklerin %40’ına kadarında görülür.
Varikoselin Doğurganlığa Etkileri
Varikosel, doğurganlığı birden fazla mekanizma üzerinden olumsuz etkileyebilir:
- Azalmış sperm sayısı – Kötü kan drenajı sperm üretimini kısıtlayabilir.
- Düşük sperm hareketliliği – Isı stresi, hareket için gerekli kuyruk fonksiyonuna zarar verir.
- Anormal sperm morfolojisi – Yüksek sıcaklık ve oksidatif stres, şekil ve DNA kalitesini bozabilir.
- Hormonal bozulma – Testosteron üretimini zayıflatabilir, bu da libido ve sperm gelişimini etkiler.
Belirtiler ve Tanı
Birçok varikosel belirti vermez ve yalnızca doğurganlık değerlendirmesi sırasında tespit edilir. Belirtiler olduğunda şunlar görülebilir:
- Künt, ağrıyan skrotal ağrı (uzun süre ayakta kalma veya egzersiz sonrası artar)
- Görülebilen veya elle hissedilen genişlemiş damarlar (“solucan torbası” hissi)
- Etkilenen testiste küçülme (atrofi)
Tanı yöntemleri:
- Fizik muayene – Ürolog tarafından ayakta ve Valsalva manevrası sırasında yapılır.
- Skrotal ultrason – Damar genişlemesini doğrular, şiddeti derecelendirir ve testis boyutunu değerlendirir.
Varikosel İçin En Güncel Tedavi Seçenekleri (2025)
Tedavi genellikle şu durumlarda önerilir:
- Anormal semen analizi
- İnfertilite
- Rahatsızlık veya testis ağrısı
- Testiste küçülme
Modern tedavi yöntemleri:
- Mikrocerrahi Varikoselektomi
- Küçük bir kesiden, ameliyat mikroskobu kullanılarak yüksek hassasiyetle yapılır.
- Tüm teknikler arasında en yüksek başarı ve en düşük nüks oranına sahiptir.
- Genellikle lokal veya genel anestezi altında uygulanır.
- İyileşme: 1–2 hafta içinde normal aktivitelere dönüş.
- Laparoskopik Varikoselektomi
- Küçük karın kesileriyle yapılan minimal invaziv cerrahi yöntemdir.
- Çift taraflı varikosel onarımı için uygundur.
- İyileşme süresi daha kısa olsa da mikrocerrahiye göre nüks oranı biraz daha yüksektir.
- Perkütan Embolizasyon
- Girişimsel radyolog tarafından uygulanan cerrahi dışı yöntemdir.
- Bir kateter damara yerleştirilir ve küçük coil’ler veya ajanlarla anormal kan akışı bloke edilir.
- Sadece lokal anestezi gerektirir, aynı gün taburcu olunabilir.
- Her varikosel tipi için uygun değildir.
Beklenen Doğurganlık Sonuçları
- Semen kalitesi:
- Tedaviden sonraki 3–6 ay içinde sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisinde belirgin iyileşmeler görülebilir.
- Gebelik oranları:
- Başarılı onarım sonrası, başka infertilite faktörü olmayan çiftlerde %30–50 arasında kendiliğinden gebelik oranı bildirilmiştir.
Ne Zaman Tedavi Aramalısınız?
Aşağıdaki durumlarda değerlendirme ve tedavi düşünülmelidir:
- Semen analizinde varikoselle ilişkili anormallikler bulunuyorsa
- Eşinizle 12 aydan fazla süredir gebelik denemelerine rağmen sonuç alınamadıysa
- Sürekli testis rahatsızlığı yaşıyorsanız
- Bir testiste küçülme fark ediyorsanız
Yaşam Tarzı ve Destekleyici Önlemler
Tedavi altta yatan nedeni düzeltirken, yaşam tarzı değişiklikleri de doğurganlığı en üst düzeye çıkarmaya yardımcı olabilir:
- Sağlıklı kilonuzu koruyun
- Uzun süreli ısı maruziyetinden kaçının (ör. sauna, sıcak banyo)
- Alkolü sınırlayın ve sigarayı bırakın
- Antioksidan açısından zengin (C vitamini, E vitamini, çinko, selenyum) beslenin
Son Söz: Erkek İnfertilitesinde Tedavi Edilebilir Bir Neden
Varikosel, erkek infertilitesinin yaygın ancak çoğu zaman tersine çevrilebilir bir nedenidir.
Mikrocerrahi, laparoskopi ve minimal invaziv embolizasyondaki ilerlemeler sayesinde tedavi artık daha güvenli, hassas ve etkili hale gelmiştir.
Doğru tanı ve kişiselleştirilmiş tedavi planıyla birçok erkekte sperm sağlığında belirgin iyileşmeler sağlanır — ve çiftler doğal yolla gebelik şanslarını artırır.
Doç. Dr. Nurettin Türktekin kliniğinde şu hizmetleri sunuyoruz:
- Kapsamlı erkek doğurganlık değerlendirmeleri
- En son teknoloji varikosel onarım teknikleri
- Aile hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olacak sürekli destek
Bugün bizimle iletişime geçin ve ihtiyaçlarınıza en uygun tedavi yolunu belirlemek için randevunuzu alın.
İSTANBUL / TÜRKİYE
