Endometrium, kadın üreme sisteminin önemli bir bölümünü oluşturan bir doku olarak tanımlanabilir. En basit haliyle rahmin iç yüzeyini kaplayan ve her ay adet
döngüsünün bir parçası olarak büyüyen ve dökülen mukoza tabakası olarak ifade edilmektedir. Endometrium incelmesi gibi durumlarda ise bazı sorunlar meydana gelebilir.
Kadınlarda temel olarak her ay muhtemel gebelik için tekrar hazırlanan ve gebelik olması halinde plasentanın tutunduğu bir yapı olarak oldukça önemli bir işlevsel özelliği bulunmaktadır. Ancak bu yapı oluşacak çeşitli sorunlar üreme sağlığını olumsuz etkilemektedir. Adet döngüsü, gebelik ve embriyogenezde rol oynayan bir steroit hormunu olan progesteron hormonunun yeterli düzeyde olmaması da çeşitli farklı sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Endometrium, kadınlarda rahmin iç yüzeyini kaplayan ve her adet dönemi bir tabakası dökülen, her ay olası gebelik için tekrara hazırlanan bir yapı olarak ifade edilebilir. Her ay düzenli olarak adet döngüsünün bir parçası olarak büyüyüp dökülen bir mukoza tabakası olarak tanımlanmaktadır. Bu dokunun temel görevi ise implantasyon ve embriyonun gelişmesi için uygun ortam sağlamasıdır. Üreme sağlığı açısından bu yönden oldukça önemlidir. Rahim duvarı incelmesinin ya da buna benzer sorunların ortaya çıkmasının ise ciddi sağlık sorunlarını tetiklemesi de mümkündür.
Adet döngüsünün farklı aşamalarında farklı kalınlık ve özelliklere sahip olabilmektedir. Her ay bu bölgede endometril döngü olarak bilinen bir süreç yaşanmaktadır. Adet döngüsünün başında endometrial kalınlaşmaktadır. Kan damaları ise daha fazla kan taşıyarak bu dönemde beslenmektedir. Gebelik olmadığı durumda ise vajinal kanama şeklinde adet kanaması ile dışarı atılır. Adet döngüsünün gebelik olmadığı durumlarda bu şekilde ilerlemesi beklenir.
Eğer bu süreç sonunda gebelik oluşursa, embriyo endometriuma implnte olarak hamilelik süreci başlayacaktır. Endometrium sağlığının kadın üreme sağlığı için kritik rol oynaması da bu tür özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Endometrium sorunlar genelde kısırlık ve diğer üreme sorunlarına neden olmaktadır. Endometrium kanseri de bu sorunların başında gelmektedir. Rahim iç yüzeyini kaplayan endometrial dokunun bir aşamasını ifade eden proliferatf endometrium gibi farklı aşamalardan da söz edilebilmektedir.
Kadın üreme sağlığının en önemli yapısı olan endometrium sağlığı birçok şekilde bozulabilir. Burada meydana gelecek bozukluklar ise kısırlık başta olmak üzere birçok farklı üreme sağlığı problemlerinin ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Sekretuar endometrium aşamasında veya diğer evrelerinde görülecek problemlerin her biri farklı bir sağlık sorununa bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.
Endometrium belirtileri ise genelde rahim iç yüzeyini kaplayan bu dokunun sağlığı ile ilgili sorunlara ve hastalıklara bağlı şekilde değişmektedir. Embriyonun rahime tutunamaması gibi sorunlar da burada oluşacak bazı sorunlara bağlı gerçekleşebilmektedir. Genel çerçevede endometrium ile ilgili sorunlar (kanser, polipler, asherman sendromu vb.) için ortaya çıkan başlıca belirtiler ise şunlardır:
Ortaya çıkan birçok fakrlı belirti ile endometrium ile ilgili bir sorunun olduğu düşülmektedir. Bu sorunlar kanserden endometriozise, poliplerden diğer pek çok farklı sağlık sorunun işaret ediyor olabilir.
Endometrium ile ilgili olarak zaman içinde kadınlarda birçok farklı sağlık sorunu ortaya çıkabilir. Bu sağlık sorunlarının her biri için farklı tedavi yöntemleri odluğu gibi tedaviler kişiden kişiye de farklılık göstermektedir. Endometrium tedaisi için uygun adaylar, endometrial problemler ya da hastalıkların türüne göre değişmektedir. Rahim duvarı incelmesi gibi problemler endometriumun normalden daha ince olması anlamına gelmektedir. Örneğin tek başına bile bu durum farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.
Endometrium kanser, hyperplazi, asherman sendromu gibi birçok endometrium soruna bağlı gelişen rahatsızlık için uygun hastalar uzman hekim tarafından yapılacak tetkikler sonucu belirlenmektedir. Kadın üreme sağlığı son derece hassas bir konu olduğu için endometrium çift duvar kalınlığı ya da buna benzer sorunlar olanların uygun tedavilere başvurması gerekmektedir.
Endometriumun değerlendirilmesi ve genel durumunun incelenmesi için farklı tıbbi prosedülere kullanmaktadır. Hastanın belirtilerine ve sağlık geçmişine göre bu yöntemler belirlenerek ilk önce kesin tanı konulması gerekmektedir. Genelde bu süreçte histeroskopi yaygın olarak kullanılır. Rahim duvarı kalınlaşması ya da buna benzer sorunlar için rahim içini incelemek adına bu prosedür kullanılır. Teşhis açısında önemlidir.
Endometrium biyopsi, transvajinal ultrasonografi, rahim filmi gibi çalışmalar ile hastaya göre bir teşhis uygulandıktan sonra tedavilere geçilir. Doğru ve başarılı bir tedavi için hastalığın kesin teşhis edilmesi şarttır. Genelde Progesteron horman azlığı gibi durumlarda hormon tedavileri uygulanmaktadır.
Endometriuma bağlı ortaya çıkan rahatsızlıklar için hormon tedavisi, cerrahi işlemler, ilaç tedavisi ve radyoterapi veya kemoterapi uygulamaları yapılır. Adet döneminde görülecek düzensizlikler en temel belirtilerini oluşturmaktadır.
Endometrium için doğru tedavi sonrasında iyileşme süreci de hızlı bir şekilde gerçekleşecektir. Bu kapsamda eğer cerrahi işlem yapılmışsa ilk birkaç gün ağrı, şişlik ve hafif kanama olabilir. Ortaya çıkan soruna bağlı olarak süreç iyileştirmeden sonlanmaz.
Gebelik için her ay hazırlanan ve gebeliğin olması durumunda bebeğin eşinin tutunduğu bu yapıdan kaynaklanan kanserlere ise endometrium kanser tanımı konuluyor. Endometrium kalınlığı ve inceliği gibi konular ve diğer hasarlar bu kapsamda oluşacak rahatsızlıkların tanımında önemlidir.
Endometrium ca evreleme gibi durumlar kanserin ne kadar yayıldığın ve vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını değerlendirmek için kullanılan bir sistemdir. Bu kapsamda belirtiler değişebilir ve ortaya çıkan belirtilere göre uzman hekim tarafından kesin tanı konularak tedaiye en kısa sürede başlanması gerekir.
Ortaya çıkacak bu sorunların her biri için erken tanı ve tedavi üreme sağlığı için son derece önemlidir. Hamilelikte rahim duvarı incelmesi ya da buna bağlı diğer sorunların olmaması adına uygun tedavilere başvurulması oldukça avantajlıdır.
Rahim duvarı incelmesi belirtileri ortaya çıkması durumunda ya da buna bağlı diğer durumlar için mutlaka uzman desteği alınması şarttır. Tedavi öncesi, tedavi süreci ve tedavi sonrasında tüm süreçler Op. Dr. Nurettin Türktekin tarafından en iyi sonuçların alınması ve tedavi başarısı için takip edilmektedir.
Yumurtalık kistleri, yumurtalığın içinde görülen içi sıvı ile dolu kese veya keseciklerdir. Normalde her adet döneminde overler içinde yumurta hücresini taşıyan ve boyutları 3 cm'ye ulaşabilen folikül adı verilen kist oluşur. Sonra bu kist çatlar ve yumurta açığa çıkar. Gençlerde yumurtlama sorunu olan kızlarda çatlayamayan normal ya da fizyolojik folikül kistleri her ay büyüyerek 5-10 cm ye ulaşabildikleri gibi polikistik over diye adlandırdığımız küçük 0.5-1 cm boyutlarında dizi halinde çok sayıda görülebiliyor. Bu fonksiyonel olan kistlerin dışında iyi veya kötü huylu yumurtalık kistleri de her yaş grubunda görülebilmektedir.
En sık görülen fonksiyonel yumurtalık kistleri dışında kistler iyi veya kötü huylu tümöral kistler şeklinde olabilirler. Ayrıca enfeksiyon sonucunda apse şeklini almış kistler görülebilir ki bu duruma genellikle ağrı ve yüksek ateş eşlik eder.
Endometrium kanseri en tehlikeli rahatsızlıklardan biridir. Kadınlarda tüm kanserler arasında sıklıkla görülen bu rahatsızlık tehlikeli olabilir. Menopozda rahim duvarı incelmesi gibi sorunlar ile kanser gelişimi ciddi tehlike oluşturacağı için en kısa sürede tedaiye başvurulması gerekmektedir.
Sağlıklı ve iyi bir endometrium, adet sırasında ince olmalıdır. Yumurtlama günlerinde 7 – 14 mm ve 3 çizgi görünümde olmalıdır. Üreme çağında ise 15 mm’den daha kalın olması gebelik belirtisi olarak algılanmaktadır.
Endometrium, etimolojik olarak ‘’rahim içi’’ anlamına gelen ‘’endo’’ ve ‘’metra’’ kelimelerinden türemiştir. Rahim duvarı incelmesi sebepleri ve diğer etkenlere bağlı olarak kanser ya da başka sorun gelişebilir. Bu nedenle tek başına endometrium kanser demek değildir.
