Anne adayı için hem çok heyecanlı hem de bir o kadar stresli bir dönem olarak tanımlayabileceğimiz 40 gebelik haftası boyunca, anne adayının dikkat etmesi gereken konuların başında hamilelikte beslenme gelir. Normalden farklı olarak, gebelik süresince annenin vitamin depolarına ortak olan bebek için annemin beslenmesinde dikkat etmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Ancak tüm bunlardan önemlisi annenin kendisini strese sokmadan ve mutlu olacağı şekilde beslenme programını ayarlaması olmalıdır. Birkaç katı beslenme kuralı dışında, anneyi zorlayacak beslenme kuralları olmadığını bilmek önemlidir. Hamileliğin farklı dönemlerinde anne adayının enerji ihtiyacı ve beslenme motivasyonunda farklılıklar görülebilmektedir. Genel olarak gebelik bulantılarının hakim olduğu ilk trimester olarak adlandırılan gebeliğin ilk 13 haftalık döneminde annenin iştahı yeterli olmayabilir ya da yoğun bulantı nedeni ile yeme konusunda isteksiz olabilir. Bu gibi durumlarda anne adayının yataktan çıkmadan tuzlu kraker gibi mide bulantısını bastıracak katı atıştırmalıklar yemesi sonrasında dengeli bir kahvaltı ile güne başlaması tavsiye edilir. Gebelikte mide bulantısı şikayetleri gün içerisinde devam ediyor ve beslenme konusunda zorlanılıyorsa kadın doğum uzmanından mide bulantısı giderici ilaçlar reçete etmesi talep edilebilir. İkinci trimester dönemi bulantı şikayetlerinin büyük oranda azaldığı dönemdir ve genel olarak iştah ve beslenme motivasyonunda dikkat çekici bir artış gözlemlenir. Burada dikkat edilmesi gereken, öğünlerin sağlıklı ve dengeli bir şekilde oluşturulması ve aşırıya kaçılmamasıdır. 3. Trimester dönemine girilen 27. Hafta itibari ile büyüyen karın nedeniyle mide öz suyunun yemek borusuna kaçması şeklinde tanımlanan reflü şikayetleri başlayabilir. Bu durumda, beslenmenin küçük porsiyonlar halinde planlanması daha fazla öğün sayısına bölünerek tüketilmesi şikayetleri bir miktar azaltacaktır. Hamur işleri ve baharatlı gıdalardan bir süre uzak durmak da reflü şikayetinin önüne geçilmesinde yardımcı olabilir
Gebelikte Hangi Yiyecekler Tüketilmeli
Gebelikte sağlıklı ve dengeli beslenmek hem bebek gelişimi hem de annenin sağlığı açısından son derece önemlidir. Anne adaylarının yaş ve kilosuna bağlı olarak gebelik öncesi diyetlerinde tüketmeleri gereken kalori miktarının yaklaşık 300 kalori daha fazlasını gebelik döneminde tüketmeleri beklenir. Gebelikte beslenme 3 ana öpün ve 3 ara öğün şeklinde planlanmalıdır. Gebenin uzun süre aç ve susuz kalmaması anne ve bebek sağlığı açısından önemlidir. Günde ortalama 2,5 ila 4 litre arası su tüketilmeli ve mümkün olduğunca öğün atlamadan beslenme sürdürülmelidir.
Gebelik süresince bazı besinlerin düzenli olarak tüketilmesi tavsiye edilir.
• Kahvaltı öğününde yumurta, peynir ve yeşilliklerden oluşan dengeli bir tabak tercih edilmeli.
• Ara öğünlerde taze ceviz, badem, fındık gibi kuruyemişler tüketilmeli.
• Haftada en az 1 kez olmak üzere taze balığa menüde yer verilmeli.
• Taze ve mevsiminde sebzeler mümkün olduğunca buharda pişirme yöntemi ile pişirilerek tüketilmeli.
• Kırmızı et ve kuru baklagiller hafta içerisinde en az 3 ana öğünde tüketilmeli.
• Özellikle gebeliğin son haftalarında oluşabilecek kabızlığın önlenebilmesi için çorbalar ve hoşaflara sofrada yer verilmeli.
• Kabızlığın oluşmasını engelleyebilmek için lifli gıdalara yer verilmeli.
• Çok aşırıya kaçmadan küçük porsiyonlar halinde meyve tüketimi düzenli olarak sürdürülmeli.
Gebelikte Zararlı Yiyecekler Nelerdir?
Gebelik süresince anne adayının bir süreliğine uzak durması gereken yiyecek ve içecekler
bulunmaktadır. Bu durumun geçici olduğu unutulmamalı ve menülerinizde bir süreliğine yer almamasını sağlamalısınız.• Salam, sucuk, sosis gibi işlenmiş gıdalardan uzak durulmalı.
• Çiğ et, çiğ balık içeren tütsülenmiş ya da füme ürünler yerine iyi pişirilmiş ürünler tercih edilmeli.
• Yüksek civa içeren midye, somon gibi dip balıkları ve deniz ürünlerinden uzak durulmalı.
• Yüksek kalorili, fazla kilo almanıza neden olacak tatlı ve yiyeceklerden mümkün olduğunca kaçınmalı.
• Temizliğinden şüphe edilen salata ve yeşillikler tüketilmemeli.
• Aşırı tuz tüketiminden kaçınılmalı, salamura ve turşu gibi besinlerin tüketiminde kontrollü olunmalı.
• Alkol ve sigara gibi maddelerin kullanımından kaçınılmalıdır.
Gebelikte kilo vermek tavsiye edilen bir durum değildir. Ancak yüksek kilolu anne adaylarının diyetisyen kontrolünde uygulayacakları gebelik diyet ile fazla kilo alımından kaçınmaları uygun olabilir. Anne adayının fiziksel özellikleri ve beslenme alışkanlıkları doğrultusunda gebelik süresince alınacak kilo ortalama olarak 9 ila 16 kilo aralığında olmalıdır. İlk aylarda yaşanan gebelik bulantıları süresince anne adayının bir miktar kilo kaybetmesi ise tamamen normaldir.